Turmush — Каракол шаарынын 46 жаштагы тургуну Бакыт Төрөев «Арашан» породасындагы койлорду багып, көргөзмөлөргө катышып келет.
Каарманыбыз 1977-жылы Ысык-Көл облусунун Ак-Суу районуна караштуу Октябрь айыл аймагынын Үч-Кайнар айылында туулган. 1997-жылдан бери Каракол шаарында жашап келет.
«1997-жылдан 2017-жылга чейин базарда чарбалык товарларды сатып жүрдүк. Ал эми асыл тукум малдарды 20 жылдан бери багып келе жатам. Себеби, чоң атам, чоң апам жана өзүмдүн ата-энем дагы колхоздун малын багышкан. Бала кезден малга жакын болдум. Башында 2-3 асыл тукум кой сатып алгам. Ал убакта мындай койлорду Каракол шаарында саналуу гана кишилер багышчу. Асыл тукум уй, 15 башка чейин жылкы бактык. Эми азыркы тапта шаар ичинде жашаганга байланыштуу кой гана багып жатабыз. Жайкысын тоого жиберебиз. Кээ бир кой-кочкорлорду короого багабыз. Шаардын четинде кайтарабыз. Бул «Арашан» породасындагы койлор жөндүү койлорго салыштырмалуу тоютту көбүрөөк талап кылат. Тоюттун баарын сатып алабыз», - деди ал.
Каарманыбыздын айтымында, «Арашан» породасындагы кой-кочкор баалуу болуп саналат. Мындан улам кардарлар Казакстан жана Өзбекстандан бери келип сатып алышат.
«Жалал-Абад, Ош облустарына чейин саттык. Чүйлүктөрдөн да алгандар болду. Быйыл козу-кочкорлор 1000 доллардан 10 миң долларга чейин сатылды. Мындан дагы кымбат бааланган козу-кочкорлор бар. Жакында эле 10 миң долларга эң мыкты деген козуну саттык. 2 ай мурун 1,5 жаштагы кочкорду өзбекстандык ишкерлерген сатканбыз. 1-октябрда көргөзмө болуп, ушул кочкор 2-орунду алыптыр. Ал ишкер көргөзмөдөн жакшы баага сурашканын айтты. Бирок бербептир. 25-30 миң долларга сурашыптыр.
Ошондой эле Казакстан, Өзбекстанга чейин көргөзмөлөргө барып келдик. Асыл тукум малды жайылтуу үчүн фермерлер чогулуп, Каракол шаарында да көргөзмөлөрдү уюштуруп келебиз», - деди ал.
Бакыт Төрөев үч кыз, эки уулдун атасы, эки небереси бар.
------------------------
Бул порода 1970-2021-жылдары Кыргызстанда чыгарылган. Фермерлер 1977-жылы Тажикстандан гиссар породасындагы кочкорду алып келип, жергиликтүү кылчык жүндүү кой менен аргындаштырышкан. Аргындаштырылгандан кийинки туулган экинчи муундагы козуларын көбөйтүшкөн.
«Арашан» породасындагы койлорду бийик тоолордо жана талааларда багууга ылайыктуу келип, козулары тез чоңоюшат. Көлөмү чоң, куйруктуу келип, 7-8 айлык козуларынын салмагы 48-61 кг, бир жаштагысы 60-78 кг, ал эми чоң койлорунун салмагы 109-177 килограммга чейин жетет. Ошондой эле сөөгү жеңил жана катуу келет. Кочкорлорунун мүйүзү болбойт.
Республика боюнча «Арашан» породасындагы койлордун жалпы саны 5800 баштан ашат. Козуларынын болжолдуу баалары 1000 доллар, ал эми койлору 5000 доллардан жогору.
Макаланын уландысын жана башка бардык маалыматтарды окуу үчүн АКИpress'ке катталыңыз...
