Turmush — Мухаммед Эшполотов 2021-жылдын 3-ноябрынан бери Ош облусунун Ноокат районунун Кыргыз-Ата айыл өкмөтүн жетектеп келет. Анын жетекчилигинде айыл өкмөткө инвестициялар тартылып, бюджет көбөйүп, көптөгөн алгылыктуу иштер аткарылууда.
2021-жылы бюджет 23 млн 783 миң 500 сом деп бекитилсе, жыл аягында 24 млн 497 миң 700 сомду түзгөн.
2022-жылы айыл өкмөткө жалпы 118 млн сом инвестиция тартылды.
-
Ошондой эле бир катар курулуштар жыйынтыкталып, 1 мектеп, 4 бала бакчасы, 1 кичи футбол аянтчасы, 1 спорт зал пайдаланууга берилди.
-
Капиталдык салым жалпы — 43 млн сом;
-
Республикалык бюджет (фонд, дем берүүчү грант) жалпы — 13 млн 635 миң 337сом;
-
Жергиликтүү бюджеттен турак жай-коммуналдык чарба жана социалдык объектилердин курулуш иштерине — 4 млн 990 миң 344 сом;
-
Айыл өкмөттүн алкагында аткарылган жумуштар жана түрдүү маселелер (айлык акы, иш-чаралар, социалдык объектилерди оңдоо, жардамдар, инвентарлар, жарыктандыруу жана башкалар) — 21 млн 37 миң 169 сом;
-
Сырттан инвестиция — 24 млн 563 миң 150сом;
-
Жеке ишкерлер — 10 млн 700 миң сом;
- Жаамат — 674 миң сом;
Бардыгы 118 млн 400 миң сом +200 миң сом = 118 млн 600 миң сом.
Капиталдык салым менен аткарылган иштер:
Борко айылында К.Каримов атындагы орто мектептин курулушу.
Долбоорду каржылоо булагы: Саудия өнүктүрүү фонду. Долбоордун баасы: 71 млн 210 миң 658 сом (1020210 $). Тендерден утуп алган сумма: 69 млн сом. 2022-жылга 24 млн сомдук иш аткарылып, 375 орундуу, 2 кабаттуу имарат пайдаланууга берилди.
Курак-Тектир орто мектеби:
Каржылоо булагы: республикалык бюджет. Долбоордун наркы: 69 млн сом Тендерден утуп алган сумма: 46 млн 671 миң 687 сом. Имарат 190 орундуу. Курулушка жергиликтүү бюджеттен 200 миң сом бөлүндү. 2022-жылга 10 млн сом акча каражаты бөлүнүп, азыркы күндө курулуш иштери жүрүп жатат.
Кыргыз-Ата айылындагы А.Парпиев атындагы мектеп гимназиясы.
Долбоордун наркы: 70 млн сом. Тендерден утуп алган сумма: 49 млн 800 миң сом. Курулуш 2016-жылы башталган. Аталган мектеп-гимназиянын жаңы корпусу 2016-жылы «Жакып-Ата» курулуш компаниясы тарабынан башталып, окуу корпус, ашкана, спорт залы, китепкана, окуу залы, 3 класстык кабинет жана жыйындар залы менен 225 орунга эсептелген.
Жергиликтүү бюджеттен 500 миң сом, республикалык бюджеттен 49 млн сом жана жеке ишкерлерден 300 миң сом болуп, жалпы 49 млн 800 миң сомду түзөт. Гимназиянын окуу корпусу 2018-жылы бүткөрүлүп, пайдаланууга берилди.
Жыйындар залы, спорт зал, ашкана, китепкана, окуу залы жана 3 класстык кабинеттин курулушуна республикалык бюджеттен 25 млн сом бөлүнүп, курулуш иштери 2021-2022-жылга карата 16 млн колдонулуп, 9 млн сомдук калдык турат.
Мамлекеттик инвестициялар дем берүүчү гранттар (республикалык, облустук, райондук өнүктүрүү фонду)
Тажибай атындагы орто мектебинин эшик-терезелерин желим эшик-терезелерге алмаштыруу.
Долбоордун жалпы баасы: 366, 244 сом. Порталдагы сумма: 2 683 233 сом. Пайдаланууга берилди. Республикалык бюджеттен 3000,0, жергиликтүү бюджеттен 366 244 сом бөлүндү.
Т.Темиралиев атындагы орто мектебинин эшик-терезелерин желим эшик-терезелерге алмаштыруу.
Долбоордун наркы: 3300,0 сом, порталдагы сумма: 2 505 003 сом. Бүткөрүлүп пайдаланууга, берилди. Республикалык бюджеттен 3000,0 сом, жергиликтүү бюджеттен 300,0 сом бөлүндү.
С.Токторов атындагы орто мектептин кичи футбол аянтчасын капиталдык оңдоо.
Долбоордун наркы: 2991,775 сом. Пайдаланууга берилди. Республикалык бюджеттен 2691,775 сом, жергиликтүү бюджетен 300,0 сом бөлүндү.
К.Каримов атындагы орто мектептин башталгыч класстар имаратын капиталдык оңдоодон өткөрүү (Борко балдар бакчасынын кошумча имараты).
Долбоорду каржылоо булагы: Кыргыз республикасынын президентинин Ош облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн алдындагы региондорду өнүктүрүү фонду.
2 тайпада 60 балага ылайыкташкан бала бакча бүткөрүлүп, пайдаланууга берилди. Долбоордун наркы: 3033,562 сом. Республикалык бюджеттен 2733,562 сом, жергиликтүү бюджеттен 300,0 сом бөлүндү.
Ак-Булак гимназиясынын чатырын алмаштыруу.
Азыркы күндө иштер жүрүп жатат. Жалпы баасы: 1000,0 сом. Ноокат өнүктүрүү фондунан 600,0 сом, жергиликтүү бюджеттен 400,0 сом бөлүндү.
Т.Жамалов атындагы музыкалык мектептин эшик-терезелерин желим эшик-терезелерге алмаштыруу.
Жалпы баасы: 842,0 сом. Региондорду өнүктүрүү фондунан 610,0 сом, жергиликтүү бюджеттен 232,0 сом бөлүндү.
Кыргыз-Ата айылындагы №26 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобунун имараты.
Жалпы баасы: 1200,0 сом. Республикалык бюджеттен 600,0, сом, жергиликтүү бюджеттен 550,0 сом бөлүндү. Жаамат 50,0 сом чогултту.
Кара-Кой айылынын Шивели участкасына ажаткана куруу.
Жалпы баасы: 400,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Ноокат өнүктүрүү фонду. Бүткөнү: 400,0 сом.
Сырттан келген инвестициялар:
Борко айылында көп функционалдуу борбордун курулушу. Долбоордун жалпы баасы: 3200,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы Подрядчы: «АН» жоопкерчилиги чектелген коому.
Ак-Булак айылында көп функционалдуу борбордун курулушу. Долбоордун жалпы баасы: 2,000,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы. Подрядчы: «АН» жоопкерчилиги чектелген коому.
Көтөрмө айылында көп функционалдуу борбордун курулушу.
Долбоордун жалпы баасы: 3200,0 сом Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы. Подрядчы: «АН» жоопкерчилиги чектелген коому.
Ак-Булак айылында «Шамай» каналына лоток коюу.
Долбоордун жалпы баасы: 2000,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы
Борко айылында «Борко» арыгына лоток коюу.
Долбоордун жалпы баасы- 2000,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы
НУКОК мүчөлөрдү окутууга.
Жалпы баасы: 880,650 сом. Долбоорду каржылоо булагы: БУУнун өнүктүрүү программасы (ПРООН).
Көтөрмө айылында спорт комплекстин эшик-терезелерин алмаштыруу жана жылуулук менен камсыздоо.
Долбоордун жалпы баасы: 2000,0 сом. Долбоорду каржылоо булагы: Койка, Корея Республикасы.
Көтөрмө айылынын №10 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобуна рентген аппаратын алып келүү.
Долбоорду каржылоо булагы: АРИС САSА 1000 долбоору, жалпы баасы: 7,500,0 сом.
Ак-Булак жана Кыргыз-Ата айылдарына габион торчолорун алып келүү. Азыркы күндө коюлуп жатат.
Долбоорду каржылоо булагы: ӨКМ, жалпы баасы: 500,0 сом.
Кара-Таш, К.Сарыбаев көчөлөрүнө таза суу киргизүү жана №54 КЛ окуу, Ак-Булак селканасына габион торчосун тартуу учун азык-түлүк (ун, май) берилди.
Долбоорду каржылоо булагы: БУУнун өнүктүрүү программасы (ПРООН). Жалпы баасы: 1,282,500 сом.
Жеке ишкерлер:
Асан Султановдун ишканасы. 1-кабаттуу автотранспорт оңдоочу жай. Кубаттуулугу: 2 орундуу имарат пайдаланууга берилди. Жалпы наркы: 4000,0 сом.
Жеке ишкер Асан Султановдун ишканасы. 2-кабат тигүү цехи. Кубаттуулугу: 40 орундуу имарат пайдаланууга берилди. Жалпы наркы: 20000,0 сом.
Жеке ишкер Казак Эсенбаевдин тигүү цехи. Кубаттуулугу: 30 орундуу имарат пайдаланууга берилди. Жалпы наркы: 16800,0 сом.
Казак Эсенбаевдин үйүндө медициналык борбор. Кубаттуулугу: 3 орундуу имарат пайдаланууга берилди. Жалпы наркы: 2000,0 сом.
Баяман Бекташевдин ишканасы (дүкөн, кафе, тигүү цехи, унаа жуучу жай) учурда иштеп жатат. Жалпы баасы: 4600,0 сом.
Асан Султановдун мочосунун курулушу бүтүп, ишке берилди. Долбоордун жалпы баасы: 2300,0 сом.
Ак-Булак айылында эки волейбол ойноочу аянтчасы бар спорт зал курулуп, пайдаланууга берилди. Жалпы баасы: 8,400,000 сом. Жергиликтүү бюджеттен каржыланды.
Кыргыз-Ата булагы МИ каралган субсидия
Жалпы баасы: 300,0 сом. Жергиликтүү бюджеттен каржыланды.
У.Нематов көчөсүнөн К.Каримов атындагы мектепке карата кеткен жолго 130 метр аралыкка асфальт төшөө.
Жалпы баасы: 500,0 сом. Жергиликтүү бюджеттен 50,0 сом бөлүндү. Жаамат 450,0 сом чочгултту.
Кыргыз-Ата спорт залынын волейбол аянтчасы оңдолуп, пайдаланууга берилди. Жалпы баасы: 524 миң сом. Жергиликтүү бюджеттен 350,0 сом бөлүндү. Жаамат 174,0 сом чогултту.
Көтөрмө спорт комплексинин спорт зал капиталдык оңдоодон өткөрүлүп, пайдаланууга берилди.
Жалпы баасы: 800,0 сом. Жергиликтүү бюджеттен каржыланды.
«Мераж-Нуру» балдар бакчасынын эшик-терезелерин алмаштыруу.
Долбоордун жалпы баасы: 270,0 сом. Жергиликтүү бюджеттен каржыланды.
Кыргыз-Ата айыл өкмөтү боюнча турак жай-коммуналдык чарба.
Жалпы баасы: 1372,1 сом. Жергиликтүү бюджеттен каржыланды.
Электромонтаж иштерине: 200,000 сом. Жергиликтүү бюджет: 200,000 сом.
Бюджет 136 пайызга ашыгы менен аткарылды:
Кыргыз-Ата айыл өкмөтүнүн 2022-жылдын жыл ичиндеги киреше бөлүгүнүн планы 17 млн 996 миң 400 сом болуп бекитилген. Ал эми аткарылганы 24 млн 497 миң 700 сомду түзүп , план 136,1%га аткарылган. Чыгаша бөлүгү 110,4 %га аткарылды.
Салык түрлөрү боюнча пландан ашык аткарылды:
2022-жылдын жыл ичинде такталган план 11 млн 129 миң 300 сом болсо, иш жүзүндө 14 млн 795 миң 400 сомго аткарылып, 132,9 %ды түздү.
Дотация 5057,0 миң сомду түзөт, 21,3 %.
17 киши ишкана ишмердүүлүгүн көрсөтүп келет:
Айыл башчыларга иштебей турган ишканаларды ишке тартуу боюнча тапшырмалар берилди.
Кыргыз-Ата айыл аймагындагы өнөр жай ишмердүүлүгү боюнча 17 даана кичи ишканалар ишмердүүлүгүн көрсөтүп келсе , ал эми бүгүнкү күндө 7 даана кичи ишкана райондук статистика бөлүмүндө каттоодо турат. Анткени айрым ишканалар, тагыраагы тегирмендер ишмердүүлүгүн айрым себептерден улам токтотушкан.
2022-жылдын жыйынтыгы менен жеке ишкерлердин патент алып иштөөсү, убактылуу иштебей турган ишканалар, ар кандай себептер менен жабылып калгандарын тактап, мүмкүнчүлүгү барларын кайрадан ишке тартуу жөнүндө айыл башчыларына тапшырылды.
Көтөрмө айылында учурда 2 даана пилорама бар, бирок сезондо гана ишмердүүлүгүн жүргүзүшөт. 2 даана тегирмен бар, мында жем тартылат. Ак-Булак айылында тегирмендер жок, 2 даана кондитердик цехти Абдурахимова Гүлзат жана Кадыров Марат ачып, ушул күнгө чейин ишмердүүлүгүн жүргүзүп келүүдө, патент алып иштейт. Борко айылында учурда 2 тегирмен иштеп жатат, ал эми 1 тегирмен шартка байланыштуу ишмердүүлүгүн токтоткон. Айыл аймагындагы Кыргыз-Ата айылында 1 чакан ГЭС иштеп жатат.
Кыргыз-Ата айыл өкмөтүндөгү Көтөрмө айылында 40 орундуу «Дайра» ЖЧК ишканасы жайгашкан. Ишкана жай мезгилинде футболка, кыш мезгилинде свитерлерди чыгарып, аны Россияга, Казакстанга жана Кыргызстан ичиндеги ички базарларга экспорттойт.
Мекеме-ишканаларынын жана калкынын 2022-2023-жылдардын күз-кыш мезгилине карата даярдыгы:
Ноокат районунун күз-кыш мезгилинен өтүүгө өз убагында даярдык көрүү боюнча 9 кишиден штаб курамы түзүлгөн. Комиссиянын курамы менен биргеликте айыл өкмөттөрдөгү тиешелүү мектеп, бала бакчалар кыдырылып, ар бирин өзүнчө актылар түзүлгөн.
Социалдык объектилерге керектелүүчү 280 тонна көмүр отуну боюнча лимит бөлүнүп берилген. Жылдагыдан 51 тоннага көп, себеби К.Каримов атындагы орто мектеби ачылган.
Штаб мүчөлөрү жана айылдык кеңештин депутаттары менен биргеликте айыл аймагындагы жалпы социалдык объектилер текшерилип, күз-кыш айларына карата зарыл болгон запастык бөлүктөр аныкталды.
Ошондой эле туруктуу комиссияда мектеп жана бала бакча директорлору менен биргеликте талкуу жүргүзүлүп, ар бир мектеп, бала бакчаларына жазылган запастык бөлүктөр аныкталып, порталга жарыя берилген. Запастык бөлүктөр үчүн айыл өкмөттөн 470 миң сом каралган. Комиссия менен керектүү запастык бөлүктөрдү эсептеп чыкканда 399 миң 851 сом запастык бөлүктөр тендерге жарыяланып, алынып келинди. Ал эми тендерден кийин үнөмдөлгөн акча социалдык объектилердин авариялык абалда тез аткарууга керек болгон учурларда иштетилет.
Көмүр база Көтөрмө айылында уюштурулуп, Кичи-Алайдан Бел-Алманын көмүрүнөн 30 тонна алып келинип, 5,50 сомдон сатылды. Анын ичинен 25 аз камсыз болгон үй-бүлөлөргө 500 кгдан таркатылды. Азыркы учурда арзан көмүрдү ташып келүү үчүн Көк-Жар айыл өкмөтү менен сүйлөшүүлөр жүрүп жатат.
«Жашыл мурас» программасын ишке ашыруу боюнча 4350 дарак тигилиш керек болсо, анын 3900 түбү аянты 10,6 га жерге тигилди. Көчөттөрдүн түрлөрү боюнча: ак кайың — 750 түп, тал-теректер — 1300 түп, алма, өрүк, жаңгак, гилас жана башкалар — 1850 түп. Көктөгөн бак-дарактар — 3750 түп.
Эл тарабынан 22 миң 325 түп бак-дарак тигилип, анын ичинен 21 миң 900 түбү көктөгөн.
Таза суу
Бүткүл дүйнөлүк банктын каржылоосунда айылдарды таза суу менен камсыз кылуу жана санитарияны туруктуу өнүктүрүү боюнча «Ала-Тоо булагы» программасынын алкагында «Кыргыз-Ата булагы» чакан долбоору ишке ашырылды.
Кыргыз-Ата айыл аймагынын 4 айылында жалпы 68682 пм суу түтүгүн орнотууга жалпы сметалык баасы 241 млн 944 миң 700 сом менен тендерде 5 лот коюлуп, 5 ишкана утуп алды. Айыл аймагынын 4 айылында суу түтүктөрү орнотулуп, 7 суу чыгаруучу скважина ишке берилди. Азыркы учурда долбоор 234 млн 568 миң сомго же 100%га аткарылып бүткөрүлдү. Таза суу учурда 2890 кожолукка суу эсептегичтери менен жана социалдык объектилерге киргизилди. Айыл аймагындагы кээ бир кожолуктар заманбап үлгүдөгү мончо, даараткана курууга жана ашканаларына суу түтүктөрүн киргизүүгө, автоматтык кир жуучу машиналарды орнотууга жетишишти.
2022-жылда 31 абонентке кошумча таза суу түтүгу уланды. Жыл башында бекитилген смета 3 млн 987 миң 680 сом болсо, аткарылганы 3 млн 382 миң 228 сомду түзду.
Милдеттүү мамлекеттик камсыздандыруу төгүмдөрү боюнча:
2022-жыл ичинде 547 кожолук милдеттүү мамлекеттик камсыздандыруудан өткөрүлүп, жалпы 329376 сомду түздү.
Мыйзамсыз курулуштар
Мыйзамсыз курулуштар боюнча Министрлер кабинетинин 2022-жылдын 31-майындагы №291 токтомуна ылайык, 84 адамдан арыз түшүп, алардын документтери райондук администрациянын алдындагы комиссияга жөнөтүлгөн.
Сел кесепеттерин жоюу боюнча
Ак-Булак сел өтүүчү сайынын нугу тазаланып, сел алып кеткен Ак-Булак-1 жолунун четин бекемдеп, кеңейтүү максатында ӨКМден 200 даана габион торчолору бөлүнүп, таш толтурулуп коюлду. Айыл өкмөтүнүн бюджетинен өзгөчө кырдаалдар үчүн бөлүнгөн акчадан 149 000 сом акча каражаты жумшалды.
Айыл аймактагы ички жолдордун узундугу 48 км түзөт. Алардын 15 чакырымына асфальт төшөлгөн. Калган жолдордун 90%на шагыл төшөлүп, оңдолду.
Кыргыз-Ата айыл аймагындагы социалдык тармакта 2022-жыл ичинде аткарылган иштер
Билим берүү
Айыл аймакат жалпы билим берүүчү мектептерде 2021-2022-окуу жылында 25 мугалим 4011 окуучуга билим-тарбия беришти. Алардын ичинен 299 окуучу 9-классты, 202 окуучу 11-классты бүтүрүштү. 11-класстын 159 бүтүрүүчүсү ( 78.7%) Жалпы республикалык тестирлөөгө катышып, анын ичинен 99 окуучу (62,2%) 110дон жогору балл алышты.
Айыл өкмөтү боюнча эң жогорку балл — 217. (А.Парпиев атындагы мектеп-гимназиясынын окуучусу Бакытбекова Айзирек Бакытбековна).
Бул окуу жылында А.Парпиев атындагы мектеп-гимназиясынын бүтүрүүчүсү Бурканов Ажымурат Алиевич «Алтын тамга» артыкчылык аттестатын алууга жетишти жана айыл өкмөттүн ардак грамотасы, 1000 сом акчалай сыйлыгы менен сыйланды.
29-июнь күнү ЖРТдан 200дөн жогору балл алган 5 бүтүрүүчү (3 окуучу А.Парпиев атындагы, 2 окуучу «Борко» мектеп-гимназияларынан) айыл өкмөтүнүн ардак грамотасы жана ар бири 1000 сомдон акчалай сыйлык менен сыйланышты. Жылдагыдан өзгөчөлөнүп, 2021-2022-окуу жылынын жыйынтыгы менен «Алтын тамга» артыкчылык аттестатын алууга жетишкен жана ЖРТда 180ден жогорку балл алган 22 окуучу физика-математика илимдеринин доктору, профессор Салы Каримов атындагы стипендияны алууга татыктуу болушту. Стипендиянын жалпы суммасы — 120 000 сом.
Бала бакчалар
Кыргыз-Ата айыл аймагындагы 8 бала бакчада 131 кызматкер эмгектенип, 610 бала тарбияланууда. Алардын ичинен 33 бала 50%, 20 бала 100% төлөө взносунан бошотулган. Мектепке чейинки билим берүү мекемелеринин эмгек жамааттарына август конференциясына карата 2800 сом, мугалимдердин кесиптик майрамына карата 4600 сом акчалай колдоо көрсөтүлдү.
Айыл аймагында катталган аялуу катмар
- жалгыз бой кары-картаңдар 13 адам;
- ден соолугунан мүмкүнчүлүгү чектелген 614 адам. Алардын ичинен 16 бала шал оорусуна (ДЦП) чалдыккан, 18 жашка чейинки 148 бала бар, жалгыз бой энелердин балдарынын саны — 24;
- адам В-20 илдетине, 14 адам кургак учук илдетине чалдыккан.
2022-жыл үчүн айыл өкмөтүнүн жергиликтүү бюджетинен ден соолугунан мүмкүнчүлүгү чектелген жана аз камсыз болгон жарандарга, карыяларга 360 миң сом каралган.
Кыргыз-Ата айыл аймагында бүгүнкү күндө 80 жаштан өткөн 158 карыя бар. Алардын ичинен 100 жаштан өткөн 2 адам, 90 жаштан өткөн 27 адам.
Айыл аймагы боюнча жалпысы 2264 пенсионер бар. Анын ичинен айыл аймагы боюнча үй-бүлөгө көмөк пул алуучу үй-бүлөлөрдүн саны — 525 .
2222 бала айына 2 млн 666 миң 400 сом көмөк пул алат.
Жалпы 3426 кожолук бар, мамлекеттик жөлөк пул алуучу үй-бүлөлөр 16%.
17 жашка чейинки балдардын саны — 7342. Анын ичинен 30%ы жөлөк пул алат.
Саламаттыкты сактоо тармагы
Айыл аймагындагы «Кыргыз-Ата» айылдык ооруканасындагы (20 орунга эсептелген) төрөт үйү, №10, №23, №26 үй-бүлөлүк дарыгерлер топторунда, Кара-Кой, Борко ФАПтарында 5 дарыгер, 55 орто жана 27 кенже медицина кызматкер эмгектенет.
Айыл өкмөт башчы Мухаммед Эшполотов алдыда жаштарды билимге жана спортко тартуу үчүн заманбап китепкана, шарттары менен спорттук аянтчаларды куруу жана башка жакшы пландары бар экенин кошумчалады.