Turmush — Ноокат райондук көркөм сүрөт мектеп-интернаты Ноокат шаарынын Ленин көчөсүндө жайгашкан. Жалпы 0,76 гектар аянтты ээлеп, 2 имараттан турат. Окуу корпусунда 10 класс бар. Ал эми жатаканасы 32 бөлмөлүү жана 120 орундуу. Учурда окуу корпусу эскирип, жаңы имаратка муктаждык бар.
Аталган мектеп 29 жылдан бери окуучуларга билим берүүдө. Мектептин алгачкы директору болуп сүрөт мугалими, республикалык сүрөтчүлөр союзунун мүчөсү Ыса Алимбеков дайындалган. Ал азыр да кызматында эмгектенип келет.
«Педагогикалык жамааттын 50 пайызын атайын сабактардын адистери түзөт. Атайын сабактарга сүрөт, живопись, скульптура кирет. Ар бир сабак боюнча адистер жетиштүү», - деди мектеп директору.
- Сүрөт сабагынын мугалимдери: Алимбеков Ыса, Матишев Исражидин;
- Живопись сабагынын мугалимдери: Кулуев Медет, Шарипов Үсөн;
- Скульптура сабагынын мугалимдери: Осмонов Акылбек, Мамарасул уулу Нурсултан;
- Кол өнөрчүлүк сабагынын мугалими — Ысмайылова Назира;
- ИЗОнун тарыхы — Карабаев Эмин.
«Райондук көркөм сүрөт мектеп-интернаты ачылгандан тартып ишмердүүлүгү ийгиликтер менен коштолду. Атап айтсак 1994-жылы АКШда өткөн балдардын сүрөт көргөзмөсүнө катышуу укугун өлкө боюнча биздин эки окуучу жеңип алган. Алар Иметов Буркан жана Бекиев Медер деген окуучулар болгон.
1995-жылы Ысык-Көлдө өткөн балдардын сүрөт сынагында окуучубуз Каимов Нуркалык 1-орунду жеңип алды. 1996-жылы Израилде өткөрүлгөн “Иерусалим—3000“ сүрөт сынагында Алиев Шергазы аттуу окуучубуз 1-орунду ээлеп, диплом жана баалуу сыйлык алды. Ошол эле жылы Кыргызстан менен Казакстан биргелешип өткөргөн “Манас эпосуна 1000 жыл” кароо-сынагында биздин мектептин окуучулары 1-орунду жеңип алган.
2000-жылы Ош шаарынын 3000 жылдыгына арналган “Ош—3000” аттуу сүрөт сынагынын жыйынтыгында мектептин 27 окуучусунун иштери “Айтиевден уланган кербен” аттуу китепке басылып чыккан.
Окуучуларыбыз 1994-жылдан баштап Бишкектеги “Жаш таланттар” сынагынын активдүү катышуучулары болуп келишет. 1997-жылдын 24-26-май күндөрү сүрөт, скульптура, кол өнөрчүлүк боюнча балдардын республикалык фестивалына 20 окуучубуз катышып, алардын ичинен 8-класстын окуучулары: Айдаров Замир, Эрматов Мухаммед, 9-класстын окуучусу Алмаматов Таалай, 10-класстын окуучусу Азимов Идирис Ысык-Көлдө өтө турган эл аралык сынакка катышууга жана эс алууга жолдомо жеңип алышкан. Аталган фестивалга катышкан окуучуларыбыздын сегизи эл аралык ардак грамоталардын жана баалуу сыйлыктардын ээси болушкан.
Мектепти 1998-жылы бүтүргөн алгачкы бүтүрүүчүлөрдүн бири Улан Сатыбаев Бишкек шаарындагы Улуттук көркөм сүрөт академиясынын Живопись факультетин аяктап, ошол эле окуу жайда аспирантурада окуп, азыркы учурда АКШда иштеп жатат. Андан кийинки бүтүрүүчүлөрдүн бири Алтынбек Нуринбаев Улуттук көркөм сүрөт академиясынын Скульптура факультетинде окуп, дипломдук ишин эң жакшы баа менен жактаган. Улан Жусупов деген окуучубуз Улуттук көркөм сүрөт академиясынын Скульптура факультетин бүтүрүп, аспирантурада окуп, Польша мамлекетинде тажрыйба топтоп келди. Бул окуучунун “Манас атанын скульптурасы” аттуу чыгармасы Таластагы “Манас-Ордо” комплексинен орун алган. Азыркы учурда Улан Жусупов Ноокат шаарына салымын кошуп келүүдө. Ага Ноокат шаарынын аянтына жана эс алуу бактарына коюлган скульптуралык эмгектери мисал боло алат. Мектеп-интернаттын дагы бир бүтүрүүчүсү Эрнияз Коргонбаевдин көптөгөн скульптуралык монументтери Кыргызстандын бардык аймактарында коюлган. Мектептин алгачкы бүтүрүүчүлөрүнүн бири Азизбек Сатаров Бишкек шаарындагы көркөм сүрөт мектеп-интернатынын окуу бөлүмүнүн башчысы болуп иштеп жатат. Улуттук көркөм сүрөт академиясынын Живопись факультетинде Мамазияев Абдилпатта, Мурзаканов Садык, Сулайманов Азиз деген окуучуларыбыз окушту. 2014-2015-окуу жылынын апрель айында Сулайманов Азиз жана Мурзаканов Садык Ош шаарындагы Т.Садыков атындагы сүрөт музейинде өздөрүнүн жеке көргөзмөсүн уюштуруп, учурда Кыргыз Республикасынын сүрөтчүлөр союзуна мүчө болушту. Садык Мурзаканов бүгүнкү күндө Кыргыз-Түрк “Манас” университетинде сүрөт мугалими болуп иштейт. Айбек Шамшиев аттуу окуучубуз “ЭлТРнын” студиясында, Айгүл Алмаматова аттуу окуучубуз Ош мамлекеттик университетинин искусство факультетинде мугалим болуп иштеп жатат», - деди Ыса Алимбеков.
Мектеп-интернаттын бир катар окуучулары дүйнөнүн ар кайсы бурчунда кесиби боюнча эмгектенишет. Атай кетсек: Россия мамлекетинде Мухамед Эрматов, Турусбек Жоошев, Алтынбек Бердикулов, Кайратбек Бердикулов, Азизбек Сулайманов жана Гүлнара Жолдошова иштешет.
2008-2009-окуу жылынын бүтүрүүчөлөрү Айбарчын Ганыева Улуттук көркөм сүрөт академиясын кызыл диплом менен бүтүрсө, Илгиз Приев Москвадагы Суриков атындагы сүрөт институтун аяктаган.
1998-жылдан бери жыл сайын мектепти 15-20 окуучу аяктап, бүгүнкү күнгө чейин 400 бүтүрүүчү жогорку билимди Бишкек шаарындагы Т.Садыков атындагы Улуттук көркөм сүрөт академиясында жана Ош шаарында алып, өлкөнүн ар кайсы аймагында эмгектенип жатышат.
2008-жылдан бери жыл сайын март айында Нооруз майрамына карата мектептин окуучулары Бишкек шаарында өтүүчү окуучулардын республикалык сүрөт көргөзмөсүнө активдүү катышып келишет. Ал эми мугалимдер Ыса Алимбеков, М.Кулув, А.Осмонов райондук, облустук, республикалык жана эл аралык сүрөт көргөзмөлөрүнүн катышуучулары. Ы.Алимбеков менен А.Умаралиевдин эмгектери облустук жана республикалык сүрөт музейлеринен орун алган.
2018-жылы мектеп-интернаттын директору Ы.Алимбеков «Кыргыз Республикасынын маданиятына эмгек сиңирген ишмер» наамына ээ болду. 2018-жылы мектепте жазуучу Ч.Айтматовдун 90 жылдыгына карата райондук, облустук деңгээлдеги көргөзмөлөр өткөрүлдү.Ошол эле жылы Ноокат районунун 90 жылдыгына карата райондук сүрөт көргөзмөсү уюштурулду. 2017-2018 окуу жылында мектеп-интернаттын окуучулары эл аралык деңгээлдеги сынактардын жеңүүчүлөрү болушту. «Дүйнө элдеринин оюулары» аттуу 6 мамлекеттин окуучулары катышкан сынакта 6-класстын окуучусу Маманов Байэл жана 8-класстын окуучусу Актилек уулу Эламан 1-даражадагы дипломдорго ээ болушту. 2018-жылдын май айында Астана шаарынын 20 жылдыгына арналган эл аралык сынакта мектеп-интернаттын 3 окуучусу: Тургунов Салман (11-класс), Шеркозу уулу Жаныш (9-класс), Маматосмон уулу Алижан (8-класс) 1-даражадагы дипломдорду алышты.
2019-2020 окуу жылынын сентябрь-ноябрь айларында өткөрүлгөн республикалык «Булганган абага жок деп айтабыз!» аттуу сынакта мектеп-интернаттын бир катар окуучулары «Мыкты сүрөт» номинациясында Билим берүү жана илим министрлигинин грамотасына ээ болушту. Алар: Алиев Расул (8-класс), Домонов Файзулла (10-класс), Нурбек уулу Авазбек (10-класс), Орозали кызы Элиза (10-класс).
Ал эми Бүткүл дүйнөлүк тазалык күнүнө карата уюштурулган «Мен Кыргызстанды кантип таза сактайм?» республикалык сынагында мектеп-интернаттын 3 окуучусу 1-даражадагы дипломдорго ээ болушту. Алар Маматосмон уулу Алижан (10-класс), Тургунбай уулу Дияр (9-класс), Муратов Бекнур (9-класс).
Ушул жылы Ош шаарынын мэриясы жана шаардык маданият башкармалыгы тарабынан 8-март — Аялдардын эл аралык күнүнө карата өткөрүлгөн «Эне жана бала» аттуу сүрөт сынагында мектеп-интернаттын 3 окуучусу 1-даражадагы диплом, 5 окуучу грамота менен сыйланды. Сынакка көркөм сүрөт мектеп-интернатынын окуучулары 30дан ашуун эмгектери менен катышып, жыйынтыгында «Эң мээримдүү сүрөт» номинациясын Маматосмон уулу Алижан, «Эң кооз боёк» номинациясын Кошокбай уулу Нуртилек жеңип, 1-даражадагы диплом жана сыналгы тапшырылган. Ошондой эле мектеп директору Ы.Алимбеков жана 11-класстын окуучулары Табылды уулу Марлен, Аматов Жанышбек, Бакытбек уулу Мирстан ыраазычылык баракчалары менен сыйланган.
Билим берүү жана илим министрлиги тарабынан уюштурулган «Туулган жердин жаратылышы» кароо сынагына мектеп-интернаттын 40тан ашуун окуучусу катышып, алардын ичинен 11 окуучу диплом жана грамота менен сыйланды. 10-класстын окуучусу Маматосмон уулу Алижан 1-орунду, 9-класстын окуучусу Тургунбаев Дияр 2-орунду ээлесе, 9 окуучу «Мыкты сүрөт» номинациясынын жеңүүчүсү болду. Аларды Ноокат райондук билим берүү бөлүмүнүн башчысы Акуш Асанбаев да куттуктаган.
«Мектеп-интернаттын материалдык-техникалык базасы жыл сайын толукталып турат. Демөөрчүлөр тарабынан интерактивдүү доска жана 1 ноутбук, компьютердик класс үчүн 3 даана компьютер алынып берилди.
Мектептин музейинин экспонаттары да жыл сайын толукталып, 2018-жылы Ч.Айтматовдун 90 жылдыгына карата “Биринчи мугалим” жана “Маңкурт” аттуу эки скульптуралык эмгек жасалган. Ал эми 2019-жылы скульптуралык “Танабай” жана “Толгонай” эмгектери жасалды», - деди мектеп директору.
Ноокат райондук көркөм сүрөт мектеп-интернаты Кыргыз ССРнин Министрлер кеңешинин 1990-жылдын 11-майындагы «Жалпы билим берүүчү мектептердин жаңы тиби жөнүндө» №137 токтомуна ылайык жана Ноокат райондук кеңешинин президиумунун №108 токтомунун негизинде, кыргыз эл сүрөтчүсү, Социалисттик эмгектин баатыры Т.Садыковдун колдоосу менен 1991-жылы ачылган.